Giới thiệu
Doanh nghiệp tư nhân là một trong những loại hình doanh nghiệp đơn giản và dễ triển khai nhất tại Việt Nam, phù hợp với các cá nhân muốn tự mình quản lý và kiểm soát toàn bộ hoạt động kinh doanh. Mặc dù thủ tục thành lập không phức tạp, nhưng doanh nghiệp tư nhân lại đi kèm với mức độ chịu trách nhiệm pháp lý cao và nhiều giới hạn nhất định trong việc mở rộng quy mô, huy động vốn và chuyển nhượng.
Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ doanh nghiệp tư nhân là gì, các đặc điểm nổi bật, ưu và nhược điểm, thủ tục đăng ký, cũng như những lưu ý quan trọng khi lựa chọn loại hình này. Đồng thời, Thành lập công ty giá rẻ sẽ giới thiệu dịch vụ thành lập doanh nghiệp tư nhân trọn gói, giúp bạn tiết kiệm thời gian, chi phí và đảm bảo đúng quy định pháp luật.
1. Doanh nghiệp tư nhân là gì?
Theo Điều 188 Luật Doanh nghiệp 2020, quy định về doanh nghiệp tư nhân:
Điều 188. Doanh nghiệp tư nhân1. Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp.2. Doanh nghiệp tư nhân không được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào.3. Mỗi cá nhân chỉ được quyền thành lập một doanh nghiệp tư nhân. Chủ doanh nghiệp tư nhân không được đồng thời là chủ hộ kinh doanh, thành viên hợp danh của công ty hợp danh.4. Doanh nghiệp tư nhân không được quyền góp vốn thành lập hoặc mua cổ phần, phần vốn góp trong công ty hợp danh, công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần.
Như vậy, doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp. Đây là loại hình doanh nghiệp không có tư cách pháp nhân, không được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào và không có tư cách pháp nhân như công ty TNHH hay cổ phần.
Doanh nghiệp tư nhân chỉ có duy nhất một chủ sở hữu, không được phép góp vốn chung hoặc chuyển nhượng quyền sở hữu cho người khác.
2. Đặc điểm của doanh nghiệp tư nhân là gì?
Đặc điểm của doanh nghiệp tư nhân là gì?
- Chủ sở hữu duy nhất: Doanh nghiệp chỉ có một cá nhân làm chủ, không được phát hành cổ phần hay thêm thành viên góp vốn.
- Không có tư cách pháp nhân: Doanh nghiệp tư nhân không có tư cách pháp nhân, chủ doanh nghiệp và doanh nghiệp là một thể thống nhất về mặt pháp lý.
- Chịu trách nhiệm vô hạn: Chủ doanh nghiệp tư nhân chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản cá nhân đối với mọi nghĩa vụ tài chính và rủi ro pháp lý của doanh nghiệp.
- Không được phát hành chứng khoán: Doanh nghiệp tư nhân không được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào, bao gồm cổ phiếu hay trái phiếu.
- Tự do trong quản lý và điều hành: Chủ doanh nghiệp toàn quyền quyết định mọi hoạt động kinh doanh mà không cần thông qua hội đồng hay đối tác.
- Không được góp vốn thành lập doanh nghiệp khác: Chủ doanh nghiệp tư nhân không được góp vốn vào công ty hợp danh, công ty TNHH hay công ty cổ phần.
- Chuyển nhượng khó khăn: Doanh nghiệp tư nhân không thể chuyển nhượng như cổ phần, nếu muốn chuyển nhượng phải giải thể hoặc chuyển đổi loại hình.
3. Ưu và nhược điểm của loại hình doanh nghiệp tư nhân là gì?
| Tiêu chí | Ưu điểm | Nhược điểm |
| Quyền kiểm soát và điều hành | - Chủ doanh nghiệp có toàn quyền quyết định mọi vấn đề. | - Không có cơ chế phản biện nội bộ nên dễ dẫn đến chủ quan, rủi ro trong điều hành. |
| - Quy trình ra quyết định nhanh, linh hoạt. | ||
| Thủ tục thành lập và vận hành | - Thủ tục thành lập đơn giản, nhanh chóng. | - Pháp luật không quy định mức vốn tối thiểu, nhưng nếu vốn thấp thì khó mở rộng quy mô. |
| - Không cần góp vốn phức tạp như công ty TNHH hay cổ phần. | ||
| Chế độ tài chính và thuế | - Dễ dàng quản lý tài chính do quy mô nhỏ. | - Chủ doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản cá nhân nếu kinh doanh thua lỗ hoặc nợ nần. |
| - Có thể hưởng ưu đãi thuế khi đáp ứng tiêu chí hộ kinh doanh hoặc doanh nghiệp nhỏ. | ||
| Tư cách pháp nhân | - Không phải chia sẻ quyền lực, dễ kiểm soát toàn bộ doanh nghiệp. | - Không có tư cách pháp nhân nên rủi ro pháp lý cao, chủ doanh nghiệp và doanh nghiệp là một. |
| Gọi vốn và mở rộng kinh doanh | - Không bị phụ thuộc vào quyết định của nhiều cổ đông. | - Không được phát hành cổ phần, không có cơ chế huy động vốn từ bên ngoài. |
| - Không thể kêu gọi đầu tư dễ dàng như công ty cổ phần. | ||
| Khả năng tồn tại và phát triển lâu dài | - Phù hợp với mô hình kinh doanh nhỏ, linh hoạt theo thị trường. | - Khó mở rộng quy mô lớn hoặc hoạt động đa ngành. |
| - Tồn tại gắn liền với cá nhân chủ sở hữu, dễ giải thể khi chủ gặp rủi ro. |
Bảng so sánh ưu và nhược điểm doanh nghiệp tư nhân
4. Hồ sơ đăng ký thành lập doanh nghiệp tư nhân
Khi đăng ký thành lập doanh nghiệp tư nhân, cần chuẩn bị bộ hồ sơ như sau:
- Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp tư nhân.
- Bản sao công chứng giấy tờ cá nhân của chủ doanh nghiệp (CMND/CCCD/Hộ chiếu).
- Giấy ủy quyền (nếu không trực tiếp nộp hồ sơ).
5. Quy trình các bước thành lập doanh nghiệp tư nhân
Bước 1: Chuẩn bị thông tin và hồ sơ
- Trước khi nộp hồ sơ, doanh nghiệp cần xác định đầy đủ các thông tin cơ bản như:
- Tên công ty: Đảm bảo tên công ty không trùng lặp, không vi phạm quy định.
- Ngành nghề kinh doanh: Chọn theo mã ngành quy định.
- Vốn điều lệ và tỷ lệ góp vốn của từng cổ đông sáng lập
- Người đại diện theo pháp luật: Chủ doanh nghiệp hoặc người được ủy quyền.
- Địa chỉ trụ sở chính hợp pháp
Sau đó, soạn đầy đủ bộ hồ sơ đăng ký thành lập công ty cổ phần theo quy định tại mục 4.
Bước 2: Nộp hồ sơ đăng ký doanh nghiệp
Doanh nghiệp có thể nộp hồ sơ theo 2 cách:
- Nộp online qua Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp
- Đăng nhập tài khoản
- Tải hồ sơ scan
- Ký điện tử và gửi hồ sơ
- Nhận kết quả qua email hoặc bưu điện
- Nộp trực tiếp tại Phòng Đăng ký kinh doanh – Sở Kế hoạch và Đầu tư nơi đặt trụ sở chính:
- Nộp bộ hồ sơ giấy
- Nhận giấy biên nhận
Bước 3: Nhận kết quả đăng ký
- Sau 3–5 ngày làm việc, nếu hồ sơ hợp lệ sẽ được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp. Nếu sai sót, sẽ bị yêu cầu bổ sung hoặc chỉnh sửa
Bước 4: Thực hiện thủ tục sau đăng ký
- Treo bảng tên công ty tại trụ sở: Doanh nghiệp bắt buộc phải treo bảng tên tại trụ sở trong vòng 10 ngày sau khi nhận giấy phép kinh doanh, theo Khoản 4, Điều 37 Luật Doanh nghiệp 2020 và Điều 33 Luật Quản lý thuế 2019. Việc này giúp chứng minh sự tồn tại hợp pháp, tránh rủi ro pháp lý và hỗ trợ xác minh địa chỉ trên các nền tảng digital như Google Maps.
- Mở tài khoản ngân hàng: Sau khi thành lập, doanh nghiệp cần mở tài khoản ngân hàng để thực hiện các giao dịch tài chính như nộp thuế điện tử, nhận thanh toán từ khách hàng, trả lương nhân viên và thanh toán chi phí kinh doanh...
- Đăng ký chữ ký số và tạo tài khoản thuế điện tử: Sau khi mở tài khoản ngân hàng, doanh nghiệp sẽ dùng chữ ký số do Thành Lập Doanh Nghiệp Giá Rẻ cung cấp để đăng ký tài khoản thuế điện tử, phục vụ nộp thuế, khai thuế và giao dịch với cơ quan thuế trực tuyến.
- Đăng ký hóa đơn điện tử: Doanh nghiệp cần đăng ký hóa đơn điện tử để xuất hóa đơn hợp pháp khi kinh doanh.
- Kê khai thuế ban đầu: Sau khi thành lập, doanh nghiệp phải đăng ký thuế ban đầu để kích hoạt mã số thuế và thực hiện nghĩa vụ thuế.
- Đăng ký lao động & bảo hiểm (nếu có nhân sự)
6. Các vấn đề cần lưu ý khi thành lập doanh nghiệp tư nhân
- Chủ sở hữu duy nhất: Doanh nghiệp tư nhân chỉ có một cá nhân làm chủ. Không được góp vốn hoặc đồng sở hữu với người khác.
- Chịu trách nhiệm vô hạn: Chủ doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản cá nhân đối với các nghĩa vụ tài chính, nợ và rủi ro pháp lý.
- Không có tư cách pháp nhân: Doanh nghiệp và chủ doanh nghiệp là một về mặt pháp lý, nên quyền và nghĩa vụ không tách biệt.
- Không được phát hành cổ phần: DNTN không thể huy động vốn từ bên ngoài thông qua phát hành cổ phiếu hoặc trái phiếu.
- Không được thành lập doanh nghiệp tư nhân thứ hai: Một cá nhân chỉ được đứng tên một doanh nghiệp tư nhân trong cùng thời điểm.
- Tài sản và vốn đầu tư: Không có quy định cụ thể về vốn tối thiểu, nhưng nên đăng ký số vốn phù hợp với ngành nghề kinh doanh để tránh bị đánh giá thấp năng lực tài chính.
- Ngành nghề kinh doanh: Được phép đăng ký mọi ngành nghề mà pháp luật không cấm, nhưng cần lưu ý các ngành có điều kiện như bảo vệ, bất động sản, vận tải,...
- Trụ sở chính hợp pháp: Không được đặt tại căn hộ chung cư không có chức năng kinh doanh; phải có địa chỉ rõ ràng theo quy định pháp luật.
7. Dịch vụ thành lập doanh nghiệp tư nhân tại Thành lập công ty giá rẻ
7.1. Bảng giá dịch vụ thành lập doanh nghiệp tư nhân
| STT | Chi tiết dịch vụ gói cước Thành lập doanh nghiệp trọn gói (CKS 18 tháng-1.300 Hoá đơn) | Thời hạn gói cước | Thành tiền | Thời gian thực hiện |
| 1 | Thủ tục làm giấy phép kinh doanh trọn gói | 1,600,000 | 6 ngày | |
| 1.1 | Tư vấn loại hình doanh nghiệp cần thành lập | - | ||
| 1.2 | Soạn thảo hồ sơ thành lập và nộp hồ sơ đăng ký thành lập tại Sở KH&ĐT | 890,000 | ||
| 1.3 | Ra giấy phép kinh doanh và đăng bố cáo thành lập trên cổng thông tin Quốc gia và nộp lệ phí | 110,000 | ||
| 1.4 | Khắc dấu tròn công ty (loại tốt) | 400,000 | ||
| 1.5 | Bảng hiệu công ty (loại tốt) | 200,000 | ||
| 2 | Soạn và nộp hồ sơ khai báo thuế ban đầu tại cơ quan thuế quản lý doanh nghiệp | 500,000 | 3 ngày | |
| 3 | Mở tài khoản Ngân hàng | - | ||
| 4 | Trình ký và Bàn giao bản chính giấy phép, con dấu, bảng hiệu công ty, hồ sơ khai thuế tận nơi | - | ||
| 5 | Dịch vụ chữ ký số VNPT CA | 18 tháng | 462,000 | 1 ngày |
| 5.1 | Thiết bị USB token | 165,000 | ||
| 5.2 | Phần mềm kê khai Bảo hiểm xã hội dành cho công ty dưới 10 người | - | ||
| 6 | 1,300 hoá đơn điện tử không giới hạn thời gian sử dụng | 10 năm | 429,000 | 1 ngày |
| 6.1 | Phí khởi tạo dịch vụ hoá đơn điện tử và thủ tục đăng ký hoá đơn với cơ quan thuế | |||
| 6.2 | Phí thiết kế hoá đơn điện tử mẫu đơn giản theo chuẩn quy định tại Thông tư 78/2021/TT-BTC và Nghị định 123/2021/NĐ-CP | |||
| 6.3 | Phí truyền nhận hoá đơn lên cơ quan thuế để cấp mã hoá đơn | |||
| 7 | 1 tên miền doanh nghiệp .biz.vn | 2 năm | - | - |
| 8 | 1 mẫu website tự chọn | - | - | - |
| Tổng | 3,156,000 | 10 ngày | ||
| Số tiền thanh toán lần 1 sau khi ký hồ sơ ban đầu | 3,000,000 | |||
| Số tiền thanh toán sau khi hoàn tất | 156,000 |
Bảng giá dịch vụ thành lập doanh nghiệp tư nhân
7.2. Quy trình tại Thành lập công ty giá rẻ có gì?
Thành lập công ty giá rẻ cung cấp dịch vụ mở công ty trọn gói với chi phí tối ưu nhưng vẫn đảm bảo chất lượng, tính pháp lý và thời gian hoàn thành chỉ từ 7 - 10 ngày làm việc.
7.2.1. Tư vấn thành lập công ty
- Tư vấn các quy trình thành lập công ty online
- Tư vấn lựa chọn tên công ty và hỗ trợ kiểm tra trùng tên công ty theo quy định.
- Tư vấn chọn địa chỉ kinh doanh phù hợp
- Tư vấn lựa chọn ngành nghề, vốn pháp định, chủ sở hữu và thông tin người đại điện
7.2.2. Khách hàng cần chuẩn bị
- CCCD/Hộ chiếu (photo công chứng trong 6 tháng gần nhất).
- Điền thông tin vào mẫu phiếu đăng ký thành lập doanh nghiệp do Thành lập công ty giá rẻ cung cấp.
Mẫu phiếu thu thập thông tin thành lập công ty giá rẻ
7.2.3. Thành lập công ty giá rẻ sẽ làm
Quy trình cung cấp dịch vụ tại Thành lập công ty giá rẻ - Doanh nghiệp tư nhân là gì?
Bước 1: Soạn hồ sơ & đăng ký thành lập doanh nghiệp - 1 ngày
- Chúng tôi sẽ soạn bộ hồ sơ đăng ký kinh doanh sau khi khách hàng cung cấp thông tin.
- Đem hồ sơ đến tận nơi cho khách hàng ký.
- Khách hàng đặt cọc 3.000.000 VNĐ, chúng tôi sẽ thay mặt khách hàng nộp hồ sơ lên Sở KHĐT.
Bước 2: Nhận giấy phép kinh doanh & con dấu - 4 đến 6 ngày
- Sau khi nộp hồ sơ lên Sở kế hoạch và Đầu tư thành công chúng tôi sẽ gửi cho bạn biên nhận của Sở về thời gian trả kết quả.
Giấy Biên nhận hồ sơ đăng ký doanh nghiệp
- Sau khi nộp hồ sơ thành công tại Sở Kế hoạch và Đầu tư, khách hàng sẽ nhận được biên nhận hồ sơ, trong đó ghi rõ thời gian dự kiến trả kết quả.
- Thời gian xử lý hồ sơ: 3 – 5 ngày làm việc (không tính thứ Bảy, Chủ nhật và ngày lễ).
- Kết quả nhận được bao gồm:
- Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (bản cứng)
- Con dấu tròn của công ty
- Bảng hiệu công ty (nếu có đăng ký dịch vụ)
Mẫu thông báo trình diện của Sở KHĐT tại HCM - Thành lập công ty cổ phần
Lưu ý riêng đối với doanh nghiệp tại TP.HCM:
- Trong hầu hết các trường hợp, sau 3 – 5 ngày kể từ ngày nộp hồ sơ, Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM sẽ gửi thông báo yêu cầu bổ sung, sửa đổi hồ sơ. Tuy nhiên, thực chất đây là yêu cầu doanh nghiệp lên trình diện để xác minh thông tin.
- Việc trình diện nhằm:
- Xác minh người đại diện theo pháp luật là đúng với thông tin đăng ký.
- Tránh tình trạng sử dụng giấy tờ cá nhân giả hoặc trái phép để lập công ty ma.
- Người trình diện cần mang theo:
- CMND/CCCD bản gốc để đối chiếu.
- Không cần mang theo hồ sơ giấy, vì hồ sơ đã được nộp trước đó.
- Chuyên viên của Thành lập công ty giá rẻ sẽ đi cùng bạn đến Sở KH&ĐT để hỗ trợ toàn bộ quá trình này.
Bước 3: Hoàn thiện hồ sơ thuế & tài khoản ngân hàng - 1 ngày
- Thành lập doanh nghiệp giá rẻ tiếp tục chuẩn bị các hồ sơ sau để khách hàng ký:
- Hồ sơ mở tài khoản ngân hàng (ACB, TPBank, Sacombank, tùy chọn).
- Hồ sơ thuế ban đầu (soạn, nộp và liên hệ với cơ quan thuế).
- Hồ sơ đăng ký chữ ký số (thời hạn 18 tháng, miễn phí token).
- Hồ sơ đăng ký hóa đơn điện tử (1.300 hóa đơn, thời gian sử dụng 10 năm).
Bước 4: Hoàn tất & bàn giao tận nơi - 1 ngày
- Sau khi hoàn tất các thủ tục trên, chúng tôi sẽ:
- Bàn giao giấy phép kinh doanh, con dấu, bảng hiệu công ty tại nhà.
- Hướng dẫn sử dụng chữ ký số và hóa đơn điện tử.
- Hướng dẫn kê khai thuế và nộp thuế trực tuyến.
8. Các câu hỏi thường gặp
8.1. Doanh nghiệp tư nhân có tư cách pháp nhân không?
Theo quy định tại Luật Doanh nghiệp 2020, doanh nghiệp tư nhân không có tư cách pháp nhân. Điều này có nghĩa là:
- Chủ doanh nghiệp và doanh nghiệp là một về mặt pháp lý.
- Mọi nghĩa vụ tài chính, trách nhiệm pháp lý của doanh nghiệp đều do chủ doanh nghiệp chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản cá nhân.
- Khác với công ty TNHH hay công ty cổ phần, doanh nghiệp tư nhân không có sự tách biệt giữa tài sản cá nhân và tài sản doanh nghiệp.
8.2. Chủ doanh nghiệp tư nhân có được đồng thời làm giám đốc công ty khác
Được, nhưng có giới hạn tùy theo loại hình doanh nghiệp và vai trò cụ thể.
- Làm giám đốc hoặc tổng giám đốc của công ty TNHH hoặc công ty cổ phần khác, nếu điều lệ công ty không cấm.
- Không được đồng thời là chủ doanh nghiệp tư nhân khác hoặc thành viên hợp danh của công ty hợp danh khác (do cùng phải chịu trách nhiệm vô hạn).
8.3. Có cần chứng minh vốn khi đăng ký doanh nghiệp tư nhân không?
Không cần.
Khi đăng ký thành lập doanh nghiệp tư nhân, pháp luật hiện hành không yêu cầu phải chứng minh vốn điều lệ bằng cách nộp sao kê tài khoản ngân hàng hay giấy tờ tài sản.
Tuy nhiên, cần lưu ý:
- Vốn điều lệ vẫn phải được kê khai rõ ràng trong hồ sơ đăng ký kinh doanh.
- Chủ doanh nghiệp tự chịu trách nhiệm về tính trung thực của số vốn kê khai.
- Với một số ngành nghề kinh doanh có điều kiện (như bảo vệ, vận tải, bất động sản…), có thể sẽ cần chứng minh vốn pháp định bằng tài liệu cụ thể (như xác nhận số dư tài khoản ngân hàng hoặc cam kết vốn góp).
Doanh nghiệp tư nhân là lựa chọn phù hợp cho những cá nhân muốn tự mình điều hành và kiểm soát toàn bộ hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên, mô hình này đi kèm với trách nhiệm pháp lý cao do không có ranh giới giữa tài sản cá nhân và doanh nghiệp. Để quá trình thành lập diễn ra nhanh chóng, hợp pháp và tiết kiệm chi phí, bạn nên cân nhắc sử dụng dịch vụ thành lập doanh nghiệp tư nhân tại Thành lập công ty giá rẻ. Liên hệ ngay để được tư vấn miễn phí!
