Nên thành lập công ty hay hộ kinh doanh cá thể thì phù hợp?

Giới thiệu

1. Đăng ký thành lập công ty là gì?

• Đăng ký thành lập doanh nghiệp
• Đăng ký hoạt động của chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh
• Đăng ký thay đổi thông tin doanh nghiệp
• Thực hiện các nghĩa vụ đăng ký, thông báo theo quy định pháp luật

Điều 3. Giải thích từ ngữ

Trong Nghị định này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

1. Đăng ký doanh nghiệp là việc người thành lập doanh nghiệp đăng ký thông tin về doanh nghiệp dự kiến thành lập, doanh nghiệp đăng ký những thay đổi trong thông tin về đăng ký doanh nghiệp với Cơ quan đăng ký kinh doanh và được lưu giữ tại Cơ sở dữ liệu quốc gia về đăng ký doanh nghiệp. Đăng ký doanh nghiệp bao gồm đăng ký thành lập doanh nghiệp, đăng ký hoạt động chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh và các nghĩa vụ đăng ký, thông báo khác theo quy định của Nghị định này.

2. Đăng ký thành lập hộ kinh doanh cá thể

Điều 79. Hộ kinh doanh

Hộ kinh doanh do một cá nhân hoặc các thành viên hộ gia đình đăng ký thành lập và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh của hộ. Trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh thì ủy quyền cho một thành viên làm đại diện hộ kinh doanh. Cá nhân đăng ký hộ kinh doanh, người được các thành viên hộ gia đình ủy quyền làm đại diện hộ kinh doanh là chủ hộ kinh doanh.

3. Ưu nhược điểm của hộ kinh doanh cá thể và công ty

• Ví dụ cụ thể:
  • Trường hợp nên mở hộ kinh doanh cá thể: Nếu bạn mở một tiệm tạp hóa, quán ăn nhỏ, cửa hàng bán lẻ, không cần mở rộng nhiều chi nhánh, không cần hóa đơn VAT, thì hộ kinh doanh sẽ phù hợp vì thủ tục đơn giản, không cần báo cáo thuế phức tạp.
  • Trường hợp nên thành lập công ty: Nếu bạn mở công ty cung cấp dịch vụ kế toán, thiết kế, tư vấn doanh nghiệp, hợp tác với các doanh nghiệp lớn, cần xuất hóa đơn VAT, thì nên thành lập công ty để tạo uy tín và thuận lợi trong giao dịch.

4. Hướng dẫn thủ tục chuyển đổi từ hộ kinh doanh cá thể lên công ty

4.1. Điều kiện chuyển đổi

• Hộ kinh doanh đang hoạt động hợp pháp và có Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh.
• Chủ hộ kinh doanh có thể chuyển đổi thành doanh nghiệp tư nhân, công ty TNHH 1 thành viên, công ty TNHH 2 thành viên trở lên hoặc công ty cổ phần.
• Nếu hộ kinh doanh có nhiều người cùng đăng ký, các thành viên phải thống nhất loại hình doanh nghiệp chuyển đổi.

4.2. Hồ sơ đăng ký chuyển đổi từ hộ kinh doanh lên công ty

• Bản chính Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh.
• Bản sao Giấy chứng nhận đăng ký thuế.
• Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp (theo mẫu của từng loại hình doanh nghiệp).
• Điều lệ công ty (áp dụng cho công ty TNHH và công ty cổ phần).
• Danh sách thành viên góp vốn (đối với công ty TNHH 2 thành viên trở lên hoặc công ty cổ phần).
• Bản sao CMND/CCCD/hộ chiếu của chủ hộ kinh doanh và các thành viên góp vốn (nếu có).
• Văn bản chấp thuận của Cơ quan đăng ký đầu tư (nếu có nhà đầu tư nước ngoài).
• Giấy ủy quyền nếu người nộp không phải là người đại diện pháp luật.

4.3. Quy trình chuyển đổi từ hộ kinh doanh lên công ty

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ đăng ký doanh nghiệp

• Lựa chọn loại hình công ty phù hợp (TNHH, cổ phần, doanh nghiệp tư nhân).
• Chuẩn bị hồ sơ theo danh mục trên.

Bước 2: Nộp hồ sơ tại Phòng Đăng ký kinh doanh

• Nộp hồ sơ tại Phòng Đăng ký kinh doanh - Sở Kế hoạch và Đầu tư nơi đặt trụ sở chính của doanh nghiệp.
• Thời gian xử lý: 3 - 5 ngày làm việc nếu hồ sơ hợp lệ.

Bước 3: Nhận Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp

Bước 4: Chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh

• Sau 2 ngày làm việc kể từ khi được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Phòng Đăng ký kinh doanh sẽ gửi thông báo đến UBND cấp huyện để chấm dứt hộ kinh doanh.
• Chủ hộ kinh doanh không cần làm thủ tục giải thể mà chỉ cần hoàn thành quyết toán thuế nếu có.

4.4. Lưu ý quan trọng khi chuyển đổi

• Về mã số thuế:
  • Doanh nghiệp mới sẽ được cấp mã số thuế mới.
  • Mã số thuế của hộ kinh doanh cũ sẽ bị chấm dứt hiệu lực nhưng vẫn được sử dụng làm mã số thuế cá nhân của chủ hộ kinh doanh.
• Về nghĩa vụ thuế:
  • Hộ kinh doanh phải hoàn thành toàn bộ nghĩa vụ thuế trước khi chuyển đổi.
  • Nếu còn nợ thuế, doanh nghiệp mới sẽ phải kế thừa và tiếp tục thanh toán số thuế đó.
  • Nếu chuyển đổi thành công ty TNHH hoặc công ty cổ phần, chủ hộ kinh doanh vẫn chịu trách nhiệm bằng tài sản cá nhân đối với các khoản nợ chưa thanh toán.

5. Một số câu hỏi thường gặp về hộ kinh doanh và công ty

  Có. Công ty TNHH 1 thành viên là loại hình doanh nghiệp do một cá nhân hoặc tổ chức sở hữu, vẫn có tư cách pháp nhân và hoạt động như một công ty thông thường.
  Tham khảo thêm bài viết Các loại hình doanh nghiệp tại Việt Nam cập nhật mới nhất 2025 để biết thêm thông tin chi tiết.

  Có. Công ty có thể đăng ký nhiều ngành nghề khác nhau mà không bị hạn chế, trong khi hộ kinh doanh thường bị giới hạn về số lượng ngành nghề đăng ký.

  Doanh nghiệp phải nộp hồ sơ thông báo tạm ngừng kinh doanh lên Sở Kế hoạch và Đầu tư, đồng thời đảm bảo không có nghĩa vụ thuế hoặc nợ bảo hiểm trong thời gian tạm ngừng. Hộ kinh doanh cũng có thể tạm ngừng nhưng chỉ cần thông báo với UBND cấp quận/huyện.
  Tham khảo bài viết Thủ tục tạm ngừng kinh doanh mới nhất 2025 để biết thêm thông tin chi tiết.

  Có. Hộ kinh doanh được phép sử dụng địa chỉ nhà riêng để đăng ký kinh doanh, miễn là không vi phạm quy định về sử dụng đất và an ninh trật tự tại địa phương.