Khi nào phải đóng thuế thu nhập cá nhân?

Giới thiệu

1. Thuế thu nhập cá nhân là gì?

2. Các trường hợp phải đóng thuế thu nhập cá nhân

• Cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công
  • Cá nhân không có người phụ thuộc: Phải nộp thuế nếu tổng thu nhập trên 11 triệu đồng/tháng hoặc 132 triệu đồng/năm sau khi trừ các khoản giảm trừ gia cảnh, bảo hiểm bắt buộc và đóng góp từ thiện, nhân đạo.
  • Cá nhân có người phụ thuộc: Mức giảm trừ được cộng thêm 4,4 triệu đồng/tháng/người phụ thuộc.
• Cá nhân ký hợp đồng dưới 3 tháng hoặc không ký hợp đồng lao động: Trường hợp cá nhân có thu nhập từ 2 triệu đồng/lần trở lên, tổ chức chi trả sẽ khấu trừ 10% thuế TNCN tại nguồn trước khi thanh toán.
• Cá nhân có thu nhập từ hoạt động sản xuất – kinh doanh: Hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm phải kê khai và nộp thuế thu nhập cá nhân theo tỷ lệ ấn định.
• Cá nhân có thu nhập từ các nguồn khác: Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản, chuyển nhượng vốn, đầu tư chứng khoán, trúng thưởng, bản quyền, thừa kế hoặc quà tặng có giá trị cao đều là đối tượng chịu thuế TNCN.

3. Thuế thu nhập cá nhân đối với cá nhân cư trú

3.1. Định nghĩa cá nhân cư trú

Điều 1. Người nộp thuế

1. Cá nhân cư trú là người đáp ứng một trong các điều kiện sau đây:

a) Có mặt tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên tính trong một năm dương lịch hoặc trong 12 tháng liên tục kể từ ngày đầu tiên có mặt tại Việt Nam, trong đó ngày đến và ngày đi được tính là một (01) ngày. Ngày đến và ngày đi được căn cứ vào chứng thực của cơ quan quản lý xuất nhập cảnh trên hộ chiếu (hoặc giấy thông hành) của cá nhân khi đến và khi rời Việt Nam. Trường hợp nhập cảnh và xuất cảnh trong cùng một ngày thì được tính chung là một ngày cư trú.

Cá nhân có mặt tại Việt Nam theo hướng dẫn tại điểm này là sự hiện diện của cá nhân đó trên lãnh thổ Việt Nam.

b) Có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam theo một trong hai trường hợp sau:

b.1) Có nơi ở thường xuyên theo quy định của pháp luật về cư trú:

b.1.1) Đối với công dân Việt Nam: nơi ở thường xuyên là nơi cá nhân sinh sống thường xuyên, ổn định không có thời hạn tại một chỗ ở nhất định và đã đăng ký thường trú theo quy định của pháp luật về cư trú.

b.1.2) Đối với người nước ngoài: nơi ở thường xuyên là nơi ở thường trú ghi trong Thẻ thường trú hoặc nơi ở tạm trú khi đăng ký cấp Thẻ tạm trú do cơ quan có thẩm quyền thuộc Bộ Công an cấp.

b.2) Có nhà thuê để ở tại Việt Nam theo quy định của pháp luật về nhà ở, với thời hạn của các hợp đồng thuê từ 183 ngày trở lên trong năm tính thuế, cụ thể như sau:

b.2.1) Cá nhân chưa hoặc không có nơi ở thường xuyên theo hướng dẫn tại điểm b.1, khoản 1, Điều này nhưng có tổng số ngày thuê nhà để ở theo các hợp đồng thuê từ 183 ngày trở lên trong năm tính thuế cũng được xác định là cá nhân cư trú, kể cả trường hợp thuê nhà ở nhiều nơi.

b.2.2) Nhà thuê để ở bao gồm cả trường hợp ở khách sạn, ở nhà khách, nhà nghỉ, nhà trọ, ở nơi làm việc, ở trụ sở cơ quan,... không phân biệt cá nhân tự thuê hay người sử dụng lao động thuê cho người lao động.

Trường hợp cá nhân có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam theo quy định tại khoản này nhưng thực tế có mặt tại Việt Nam dưới 183 ngày trong năm tính thuế mà cá nhân không chứng minh được là cá nhân cư trú của nước nào thì cá nhân đó là cá nhân cư trú tại Việt Nam.

Việc chứng minh là đối tượng cư trú của nước khác được căn cứ vào Giấy chứng nhận cư trú. Trường hợp cá nhân thuộc nước hoặc vùng lãnh thổ đã ký kết Hiệp định thuế với Việt Nam không có quy định cấp Giấy chứng nhận cư trú thì cá nhân cung cấp bản chụp Hộ chiếu để chứng minh thời gian cư trú.

• Có mặt tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên trong một năm dương lịch hoặc trong 12 tháng liên tục tính từ ngày đầu tiên có mặt. Ngày đến và ngày đi được tính là một ngày.
• Có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam, bao gồm:
  • Công dân Việt Nam có đăng ký thường trú tại địa chỉ cố định.
  • Người nước ngoài có thẻ thường trú hoặc thẻ tạm trú hợp pháp.
  • Cá nhân có hợp đồng thuê nhà từ 183 ngày trở lên trong năm tính thuế, kể cả thuê nhiều nơi khác nhau hoặc ở nhà khách, nhà nghỉ, khách sạn.

3.2. Cách tính thuế thu nhập cá nhân đối với cá nhân cư trú

3.3. Các mức thuế thu nhập cá nhân đối với cá nhân cư trú

3.1.1 Biểu thuế lũy tiến từng phần – áp dụng cho cá nhân cư trú có thu nhập từ tiền lương, tiền công

3.1.2 Thuế suất theo tỷ lệ toàn phần – áp dụng cho cá nhân cư trú có thu nhập ngoài tiền lương, tiền công

3.1.3 Mức thuế TNCN đối với cá nhân cư trú có thu nhập từ kinh doanh (theo phương pháp khoán)

4. Thuế thu nhập cá nhân đối với cá nhân không cư trú

4.1. Định nghĩa cá nhân không cư trú

Điều 1. Người nộp thuế ...

2. Cá nhân không cư trú là người không đáp ứng điều kiện nêu tại khoản 1, Điều này.

• Không có mặt tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên trong năm dương lịch hoặc trong 12 tháng liên tục;
• Không có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam, bao gồm không có đăng ký thường trú, không thuê nhà tại Việt Nam với hợp đồng từ 183 ngày trở lên.

4.2. Cách tính thuế thu nhập đối với cá nhân không cư trú

4.3. Các mức thuế thu nhập cá nhân đối với cá nhân không cư trú

5. Hướng dẫn các cách tra cứu thuế thu nhập cá nhân

5.1 Tra cứu thuế tncn qua cổng thông tin Tổng cục thuế

• Truy cập trang thông tin điện tử của Cục Thuế
• Đăng nhập bằng mã số thuế cá nhân và mật khẩu (do cơ quan thuế cấp).
• Vào mục Tra cứu nghĩa vụ thuế để xem chi tiết số thuế đã nộp, còn nợ hoặc được hoàn.

5.2 Tra cứu thuế tncn bằng ứng dụng eTax Mobile

• Tải ứng dụng eTax Mobile từ CH Play hoặc App Store.
• Đăng nhập bằng mã số thuế hoặc tài khoản VNeID mức độ 2.
• Chọn Nghĩa vụ thuế để kiểm tra thông tin thuế TNCN.

5.3 Tra cứu từ biên lai nộp thuế

7. Mức phạt chậm nộp thuế thu nhập cá nhân

7.1 Tiền phạt do chậm nộp thuế thu nhập cá nhân

Điều 59. Xử lý đối với việc chậm nộp tiền thuế

2. Mức tính tiền chậm nộp và thời gian tính tiền chậm nộp được quy định như sau:

a) Mức tính tiền chậm nộp bằng 0,03%/ngày tính trên số tiền thuế chậm nộp;

7.2. Mức phạt khi nộp hồ sơ khai thuế TNCN trễ hạn

7.2.1 Bảng mức phạt khi nộp hồ sơ khai thuế TNCN trễ hạn

7.2.2 Biện pháp khắc phục hậu quả

• Mức phạt đối với cá nhân không vượt quá 100 triệu đồng/lần vi phạm.
• Mức phạt với hộ kinh doanh cá thể được áp dụng như cá nhân.
• Có thể giảm 10% mức phạt nếu có tình tiết giảm nhẹ hoặc tăng 10% nếu có tình tiết tăng nặng (không vượt quá mức tối đa).

8. Một số câu hỏi thường gặp

8.1. Lương bao nhiêu thì phải đóng thuế thu nhập cá nhân?

8.2 Người lao động nghỉ việc giữa năm có cần tự quyết toán thuế không?

8.3. Thu nhập tại nước ngoài có phải kê khai thuế tại Việt Nam không?

Kết luận