Giới thiệu
Chữ ký số đang ngày càng đóng vai trò quan trọng trong các giao dịch điện tử tại Việt Nam, đặc biệt trong các hoạt động của cơ quan nhà nước. Trong số các loại chữ ký số, "chữ ký số VGCA" hay còn gọi là chữ ký số Ban Cơ yếu nổi bật với tính chuyên dùng, độ bảo mật cao và tính pháp lý mạnh mẽ. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về bản chất, công dụng, quy định và quy trình đăng ký của chữ ký số VGCA theo quy định pháp luật hiện hành.
1. Chữ ký số VGCA là gì?
Chữ ký số VGCA là loại chữ ký số chuyên dùng công vụ được cấp bởi Ban Cơ yếu Chính phủ – cơ quan chịu trách nhiệm về mật mã quốc gia. Theo Luật Giao dịch điện tử năm 2023, chữ ký số là một dạng chữ ký điện tử sử dụng thuật toán khóa không đối xứng để đảm bảo tính xác thực, toàn vẹn và chống chối bỏ.
Chữ ký số VGCA thuộc nhóm chữ ký số chuyên dùng, khác với các loại chữ ký số công cộng thông thường, chỉ dành cho cơ quan nhà nước, tổ chức Đảng, lực lượng vũ trang và các đơn vị được chỉ định.
2. Chữ ký số VGCA dùng để làm gì?
Chữ ký số VGCA có vai trò thiết yếu trong:
- Ký số văn bản điện tử nội bộ và liên thông giữa các cơ quan nhà nước.
- Giao dịch trên hệ thống cổng dịch vụ công quốc gia và hệ thống quản lý văn bản điều hành.
- Xác thực người dùng và tài liệu trong các hệ thống mạng nội bộ chuyên ngành mật.
Ví dụ: Khi Bộ Tài chính phát hành thông tư, văn bản sẽ được ký số bằng chữ ký số VGCA để bảo đảm pháp lý và xác thực của cơ quan ban hành.
3. Chữ ký số VGCA có giống chữ ký số công cộng hay không?
Không giống. Chữ ký số VGCA và chữ ký số công cộng có điểm khác biệt rõ ràng:
- Phạm vi sử dụng: VGCA chỉ dành cho các cơ quan, tổ chức thuộc hệ thống chính trị; chữ ký số công cộng dùng cho doanh nghiệp và cá nhân trong giao dịch dân sự, thương mại.
- Cơ quan cấp phát: VGCA do Ban Cơ yếu Chính phủ cấp; chữ ký số công cộng do tổ chức chứng thực chữ ký số công cộng cấp như VNPT-CA, FPT-CA.
- Mức độ bảo mật: VGCA được thiết kế với cấp độ bảo mật và yêu cầu kỹ thuật cao hơn.
4. Chữ ký số VGCA được cấp bởi cơ quan nào?
Theo quy định tại Luật Giao dịch điện tử 2023 và Nghị định 130/2018/NĐ-CP, Ban Cơ yếu Chính phủ trực thuộc Bộ Quốc phòng là cơ quan duy nhất được phép cấp chứng thư số cho chữ ký số chuyên dùng trong hệ thống chính trị.
Đơn vị thực hiện việc triển khai là Trung tâm Chứng thực chữ ký số quốc gia (VGCA), có trách nhiệm xác thực danh tính và quản lý chứng thư điện tử cho cơ quan, tổ chức được cấp.
5. Thủ tục đăng ký chữ ký số VGCA
Thủ tục đăng ký chữ ký số VGCA
Các bước thực hiện bao gồm:
- Bước 1: Cơ quan, tổ chức gửi công văn đề nghị cấp chữ ký số đến Ban Cơ yếu Chính phủ.
- Bước 2: Cung cấp hồ sơ bao gồm: Quyết định thành lập, danh sách cán bộ được cấp, giấy ủy quyền, mẫu chữ ký và dấu.
- Bước 3: Ban Cơ yếu thẩm định và cấp thiết bị USB Token chứa chứng thư số chuyên dùng.
- Bước 4: Hướng dẫn sử dụng và cài đặt phần mềm quản lý chữ ký số chuyên dùng.
Thời gian cấp thường dao động từ 5–7 ngày làm việc sau khi hồ sơ hợp lệ.
6. Những trường hợp không được sử dụng chữ ký số VGCA
Theo Nghị định 68/2024/NĐ-CP quy định về quản lý chữ ký số chuyên dùng công vụ:
- Không sử dụng chữ ký số VGCA để thực hiện giao dịch dân sự, thương mại hoặc thay thế chữ ký số công cộng trong hoạt động ngoài công vụ.
- Không được sử dụng chữ ký số VGCA để ký văn bản trong các hoạt động không thuộc phạm vi công vụ, như hợp đồng dân sự, văn bản cá nhân.
- Cá nhân, tổ chức không được phép chuyển nhượng thiết bị ký số VGCA cho đơn vị ngoài phạm vi được cấp.
Vi phạm quy định có thể bị thu hồi chứng thư số và xử lý hành chính theo Điều 14 Nghị định 68/2024/NĐ-CP.
Kết luận
Chữ ký số VGCA là công cụ không thể thiếu trong tiến trình số hóa hành chính công tại Việt Nam, đảm bảo an toàn, bảo mật và tính pháp lý trong môi trường điện tử. Tuy nhiên, đây là loại chữ ký số có phạm vi sử dụng giới hạn và phải tuân thủ nghiêm ngặt quy định pháp luật.
Nếu bạn cần tư vấn thủ tục đăng ký hoặc tích hợp chữ ký số chuyên dùng trong cơ quan nhà nước, hãy liên hệ Thành lập công ty giá rẻ – chuyên gia pháp lý và công nghệ số, đồng hành cùng bạn trên hành trình số hóa và tuân thủ pháp luật.
