Giới thiệu
Người đại diện theo pháp luật là cá nhân giữ vai trò quan trọng trong việc điều hành và thực hiện các giao dịch pháp lý của doanh nghiệp. Khi có sự thay đổi về nhân sự, chiến lược quản lý hoặc nhu cầu tổ chức lại cơ cấu công ty, doanh nghiệp cần thực hiện thủ tục thay đổi người đại diện theo pháp luật để đảm bảo tính pháp lý và hoạt động liên tục.
Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết từ A đến Z thủ tục thay đổi người đại diện theo pháp luật, bao gồm: quy trình thực hiện, hồ sơ cần chuẩn bị, cách nộp hồ sơ trực tuyến, các lưu ý quan trọng và giải đáp những câu hỏi thường gặp. Đây là tài liệu hữu ích cho các doanh nghiệp đang trong quá trình chuyển đổi hoặc có nhu cầu điều chỉnh nhân sự cấp cao.
1. Người đại diện theo pháp luật công ty là ai?
Theo
Khoản 1 Điều 12 Luật Doanh nghiệp năm 2020, người đại diện theo pháp luật của công ty là cá nhân đại diện cho doanh nghiệp trong mọi giao dịch, quan hệ pháp lý và hoạt động với bên ngoài theo quy định pháp luật. Người này có quyền ký kết hợp đồng, thực hiện các nghĩa vụ pháp lý và đại diện công ty trước cơ quan Nhà nước.
Điều 12. Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp
- Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp là cá nhân đại diện cho doanh nghiệp thực hiện các quyền và nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch của doanh nghiệp, đại diện cho doanh nghiệp với tư cách người yêu cầu giải quyết việc dân sự, nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trước Trọng tài, Tòa án và các quyền, nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.
Người đại diện theo pháp luật có thể là:
- Chủ tịch Hội đồng thành viên
- Giám đốc hoặc Tổng Giám đốc
- Hoặc chức danh khác được quy định trong điều lệ công ty
Một công ty có thể có một hoặc nhiều người đại diện theo pháp luật. Nếu có nhiều người, điều lệ công ty phải quy định rõ quyền và nghĩa vụ của từng người; nếu không quy định, thì mọi người đại diện đều có thẩm quyền như nhau và phải chịu trách nhiệm liên đới.
Doanh nghiệp phải bảo đảm luôn có ít nhất một người đại diện cư trú tại Việt Nam. Nếu người này ra nước ngoài trên 30 ngày thì phải ủy quyền cho người khác cư trú tại Việt Nam thực hiện quyền và nghĩa vụ thay thế.
2. Quyền lợi, nghĩa vụ và vai trò của người đại diện pháp luật công ty
Người đại diện theo pháp luật giữ vai trò chủ chốt trong việc điều hành hoạt động của doanh nghiệp. Cụ thể:
2.1. Quyền lợi của người đại diện pháp luật
Người đại diện theo pháp luật được trao quyền hành chính thức để thực hiện các công việc quan trọng, bao gồm:
- Thực hiện các giao dịch nhân danh doanh nghiệp: Nhân danh công ty ký kết, thỏa thuận hoặc cam kết trong các hoạt động kinh doanh hàng ngày.
- Ký kết hợp đồng: Bao gồm hợp đồng kinh tế, hợp đồng lao động, các văn bản pháp lý với đối tác, cơ quan nhà nước hoặc cá nhân, tổ chức liên quan.
- Đại diện pháp lý của doanh nghiệp: Tham gia tố tụng, giải quyết tranh chấp tại tòa án hoặc trọng tài thương mại.
- Điều hành và quản lý hoạt động doanh nghiệp: Trong trường hợp người đại diện đồng thời giữ chức danh Giám đốc/Tổng Giám đốc, họ có toàn quyền điều hành các hoạt động nội bộ.
2.2. Nghĩa vụ của người đại diện pháp luật
Điều 13. Trách nhiệm của người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp
- Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp có trách nhiệm sau đây:
a) Thực hiện quyền và nghĩa vụ được giao một cách trung thực, cẩn trọng, tốt nhất nhằm bảo đảm lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp;
b) Trung thành với lợi ích của doanh nghiệp; không lạm dụng địa vị, chức vụ và sử dụng thông tin, bí quyết, cơ hội kinh doanh, tài sản khác của doanh nghiệp để tư lợi hoặc phục vụ lợi ích của tổ chức, cá nhân khác;
c) Thông báo kịp thời, đầy đủ, chính xác cho doanh nghiệp về doanh nghiệp mà mình, người có liên quan của mình làm chủ hoặc có cổ phần, phần vốn góp theo quy định của Luật này.
- Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp chịu trách nhiệm cá nhân đối với thiệt hại cho doanh nghiệp do vi phạm trách nhiệm quy định tại khoản 1 Điều này.
Như vậy, người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp có trách nhiệm:
- Làm đúng và đủ vai trò được giao, luôn đặt lợi ích của doanh nghiệp lên hàng đầu, làm việc cẩn trọng và trung thực.
- Không lợi dụng chức vụ để tư lợi cá nhân hoặc phục vụ lợi ích cho người khác bằng cách sử dụng thông tin, tài sản, cơ hội kinh doanh của doanh nghiệp.
- Công khai minh bạch nếu có liên quan đến các công ty khác, như đứng tên, góp vốn, hoặc người thân cùng tham gia.
Nếu vi phạm những trách nhiệm trên, người đại diện phải chịu trách nhiệm cá nhân và bồi thường thiệt hại cho doanh nghiệp nếu gây ra tổn thất.
3. Các quy định pháp lý về người đại diện pháp luật
Việc lựa chọn người đại diện theo pháp luật cần tuân thủ đầy đủ các quy định tại Luật Doanh nghiệp 2020 và các văn bản liên quan. Dưới đây là những quy định quan trọng doanh nghiệp cần lưu ý:
3.1. Điều kiện về năng lực hành vi dân sự
- Từ 18 tuổi trở lên
- Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, tức là có khả năng nhận thức và làm chủ hành vi trong các giao dịch pháp lý
- Không thuộc diện bị hạn chế hoặc mất năng lực hành vi dân sự do bệnh lý hoặc theo quyết định của tòa án
3.2. Không thuộc đối tượng bị cấm đảm nhiệm chức vụ quản lý
- Cơ quan nhà nước, đơn vị quân đội/công an sử dụng tài sản công để kinh doanh thu lợi riêng.
- Cán bộ, công chức, viên chức nhà nước.
- Sĩ quan, quân nhân, công an chuyên nghiệp (trừ khi đại diện phần vốn góp của Nhà nước).
- Lãnh đạo doanh nghiệp nhà nước (trừ khi được cử làm đại diện vốn Nhà nước).
- Người chưa thành niên, mất năng lực hành vi, có khó khăn nhận thức hoặc tổ chức không có tư cách pháp nhân.
- Người đang bị truy cứu hình sự, đang chấp hành hình phạt tù, hoặc bị Tòa án cấm hành nghề.
- Pháp nhân thương mại bị cấm kinh doanh theo Bộ luật Hình sự.
3.3. Người nước ngoài có thể làm người đại diện theo pháp luật
Người nước ngoài được phép làm người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp tại Việt Nam nếu đáp ứng các điều kiện:
- Có giấy phép lao động hợp pháp tại Việt Nam
- Tuân thủ quy định về lưu trú, cư trú theo Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam
3.4. Một người có thể đại diện pháp luật cho nhiều doanh nghiệp
Theo
Điều 12, Luật Doanh nghiệp 2020, một cá nhân có thể đồng thời là người đại diện theo pháp luật cho nhiều doanh nghiệp. Tuy nhiên, nếu các doanh nghiệp này hoạt động trong cùng lĩnh vực hoặc có xung đột lợi ích, việc đại diện cần được cân nhắc kỹ lưỡng để tránh vi phạm quy định về cạnh tranh hoặc gây thiệt hại cho doanh nghiệp.
4. Thủ tục thay đổi người đại diện theo pháp luật
Khi doanh nghiệp thay đổi người đại diện theo pháp luật vì bất kỳ lý do gì (thay đổi nhân sự, chiến lược điều hành, di chuyển vị trí, nghỉ hưu, v.v.), doanh nghiệp cần thực hiện thủ tục thay đổi người đại diện theo pháp luật tại Sở Kế hoạch và Đầu tư nơi công ty đăng ký trụ sở.
4.1. Hồ sơ cần chuẩn bị bao gồm:
- Giấy đề nghị đăng ký thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp (theo mẫu Phụ lục II-1 ban hành kèm Thông tư 01/2021/TT-BKHĐT).
- Quyết định hoặc biên bản họp của Hội đồng thành viên đối với công ty TNHH 2 Thành viên trở lên và công ty cổ phần
- Quyết định của chủ sở hữu đối với công ty TNHH 1 thành viên
- Bản sao CCCD/CMND của người đại diện mới.
- Giấy ủy quyền cho người nộp hồ sơ nếu không phải do người đại diện pháp luật trực tiếp thực hiện.
4.2. Trình tự nộp hồ sơ thủ tục thay đổi người đại diện theo pháp luật
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
Doanh nghiệp cần chuẩn bị bộ hồ sơ thay đổi người đại diện pháp luật đầy đủ như trên
Bước 2: Nộp hồ sơ thay đổi người đại diện theo pháp luật
Doanh nghiệp có thể nộp hồ sơ theo 2 hình thức:
Nộp trực tiếp:
- Doanh nghiệp hoặc người được ủy quyền đến Bộ phận Một cửa của Sở Kế hoạch và Đầu tư để nộp hồ sơ giấy.
- Nhận giấy hẹn trả kết quả.
Nộp online:
Bước 1: Đăng nhập hệ thống
Giao diện đăng nhập tài khoản đăng ký kinh doanh - Thủ tục thay đổi người đại diện theo pháp luật
Bước 2: Chọn Phương thức nộp hồ sơ
Tùy từng trường hợp cụ thể, người nộp hồ sơ chọn một trong các phương thức sau:
- Sử dụng chữ ký số công cộng
- Sử dụng Tài khoản đăng ký kinh doanh
Phương thức nộp hồ sơ thủ tục thay đổi người đại diện theo pháp luật
Nếu doanh nghiệp chọn:
Cách 1: Thay đổi địa chỉ công ty trên GPKD bằng chữ ký số công cộng
Doanh nghiệp cần cắm chữ ký số vào máy và kết nối với tài khoản rồi chọn tiếp theo.
Kết nối chữ ký số với tài khoản đăng ký doanh nghiệp - Thủ tục thay đổi người đại diện theo pháp luật
Lúc này bạn cần chọn chữ ký số đã kết nối, kiểm tra lại thông tin chữ ký số và chọn tiếp tục thực hiện đăng ký doanh nghiệp
Liên kết chữ ký số - thủ tục thay đổi người đại diện theo pháp luật
Cách 2: Thay đổi địa chỉ công ty trên GPKD bằng tài khoản đăng ký kinh doanh
Doanh nghiệp bấm chọn Nộp hồ sơ sử dụng tài khoản đăng ký kinh doanh rồi bấm Tiếp tục.
Nộp hồ sơ sử dụng tài khoản đăng ký kinh doanh - Thủ tục thay đổi người đại diện theo pháp luật
Bước 3: Đăng ký thay đổi doanh nghiệp/đơn vị trực thuộc
Chọn loại đăng ký trực tuyến - thủ tục thay đổi người đại diện theo pháp luật
Sau đó nhập mã số doanh nghiệp/mã số nội bộ trong Hệ thống để tìm kiếm doanh nghiệp/đơn vị trực thuộc, để hiện thông tin doanh nghiệp rồi bấm Tiếp theo.
Giao diện tìm kiếm doanh nghiệp/đơn vị trực thuộc - Thủ tục thay đổi người đại diện theo pháp luật
Lưu ý:
- Chỉ cần nhập mã số doanh nghiệp hoặc mã số nội bộ trong Hệ thống để tìm kiếm (không cần nhập cả 2 loại mã số).
Nhập thông tin về Người đại diện pháp luật/ Người đứng đầu đơn vị trực thuộc chọn Tiết theo để tiếp tục đăng ký.
- Nếu người nộp hồ sơ là người được ủy quyền, chọn người ủy quyền rồi bấm tiếp theo để tiếp tục.
- Nếu người nộp hồ sơ là người có thẩm quyền ký Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp, chọn người có thẩm quyền ký Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp rồi bấm tiếp theo để tiếp tục.
Chọn người nộp hồ sơ là người ủy quyền - thủ tục thay đổi người đại diện theo pháp luật
Chọn loại đăng ký thay đổi: Lúc này doanh nghiệp cần chọn Thay đổi nội dung đăng ký kinh doanh rồi bấm Tiếp theo.
Lúc này màn hình sẽ hiển thị những thông tin người sử dụng đã đăng ký, nhấn nút Bắt đầu để tiếp tục đăng ký hoặc Trở về để quay lại màn hình trước.
Giao diện chọn loại đăng ký thay đổi - Thủ tục thay đổi người đại diện theo pháp luật
Bước 4: Kê khai thông tin vào khối dữ liệu
Màn hình sẽ hiển thị các khối thông tin doanh nghiệp cần chỉnh sửa, bạn chỉ cần chọn từng khối thông tin tương ứng rồi nhập thông tin vào sau đó bấm lưu.
Đầu tiên, bạn chọn Hình thức đăng ký: ở khối dữ liệu này bạn không cần chỉnh sửa, chỉ cần bấm Lưu.
Giao diện nhập khối dữ liệu hình thức đăng ký thủ tục thay đổi người đại diện theo pháp luật
Tiếp đến là khối Người đại diện theo pháp luật: Ở khối dữ liệu này bạn bấm Sử đối, sau đó nhập đầy đủ thông tin về người đại diện pháp luật mới vào rồi bấm Lưu.
Giao diện nhập khối dữ liệu Người đại diện pháp luật - Thủ tục thay đổi người đại diện theo pháp luật
Tương tự, bạn chọn tiếp các khối dữ liệu tương ứng và điền thông tin như:
- Người nộp hồ sơ
- Thông tin ủy quyền
- Người ký
- Thông tin về người đại diện pháp luật
- Thông tin về chủ sở hữu
Giao diện nhập khối dữ liệu - Thủ tục thay đổi người đại diện theo pháp luật
Sau khi điền đầy đủ thông tin, bạn bấm Lưu cho từng khối dữ liệu để hệ thống ghi nhận. Đảm bảo các thông tin được nhập chính xác, thống nhất với nội dung trong biên bản, quyết định thay đổi tên công ty đính kèm.
Bước 5: Đính kèm hồ sơ
Khi nộp hồ sơ đăng ký điện tử, người dùng cần tải lên đầy đủ các giấy tờ theo quy định về thành phần hồ sơ (giống như hồ sơ bản giấy)
Giao diện đính kèm hồ sơ Thủ tục thay đổi người đại diện theo pháp luật
Lưu ý đối với hồ sơ:
- Được tạo trực tuyến hoặc được quét (scan) từ văn bản giấy
- Có định dạng “.doc”, “.docx” hoặc “.pdf”
- Thể hiện chính xác, toàn vẹn nội dung của văn bản giấy (đã được ký tên theo quy định)
- Thể hiện chính xác, toàn vẹn nội dung của văn bản giấy (đã được ký tên theo quy định)
- Tên văn bản điện tử phải được đặt tương ứng với tên loại giấy tờ trong hồ sơ bằng bản giấy
- Có dung lượng không quá 15Mb
Cách tải tài liệu đính kèm lên
Bước 6: Ký xác thực hồ sơ đăng ký doanh nghiệp qua mạng điện tử
Sau khi đã hoàn tất kê khai các khối thông tin và bấm Lưu, bạn thực hiện theo các bước sau để hoàn tất việc nộp hồ sơ:
Giao diện xác nhận hồ sơ thủ tục thay đổi người đại diện theo pháp luật
Việc chỉ định người ký số/xác thực hồ sơ đăng ký doanh nghiệp được thực hiện tại bước kê khai thông tin trong bộ hồ sơ đăng ký doanh nghiệp qua mạng điện tử.
Giao diện xác nhận ký số - Thủ tục thay đổi người đại diện theo pháp luật
Lưu ý: Người nộp hồ sơ chỉ có thể nộp hồ sơ khi tất cả người ký hồ sơ đã ký vào hồ sơ
Bước 7: Thanh toán và hoàn tất quy trình đăng ký
Sau khi thực hiện ký số để xác thực, doanh nghiệp cần thanh toán để hoàn tất quy trình thông báo thay đổi tên công ty.
Sau khi nhấn nút Thanh toán, màn hình sẽ hiển thị đơn hàng yêu cầu thành toán
Click vào Thanh toán để thực hiện thanh toán hoặc Đóng để quay lại màn hình trước.
Người nộp hồ sơ kiểm tra/chỉnh sửa các thông tin phát hành biên lai điện tử
Tích vào ô Tôi đồng ý với Điều khoản và Điều kiện sử dụng để xác nhận thông tin
Lựa chọn phương thức thanh toán phù hợp
Nhấn Tiếp tục để lưu thông tin và tiếp tục thực hiện thanh toán hoặc Hủy thanh toán để trở về màn hình trước.
Lưu ý: Lưu ý: Các thông tin gắn dấu * là trường thông tin ghi trên BIÊN LAI ĐIỆN TỬ và phục vụ cho việc gửi, nhận biên lai điện tử. Người nộp hồ sơ vui lòng nhập ĐẦY ĐỦ, CHÍNH XÁC thông tin và CHỊU TRÁCH NHIỆM về những thông tin đó.
Bước 8: Theo dõi tình trạng hồ sơ và nhận kết quả
Sau khi hồ sơ được lưu trên ứng dụng đăng ký doanh nghiệp qua mạng điện tử, người nộp hồ sơ có thể tìm kiếm hồ sơ tại bất kỳ thời điểm nào.
Người nộp hồ sơ đăng nhập vào tài khoản, chọn Danh sách hồ sơ đăng ký => Tìm kiếm hồ sơ theo các tiêu chí có sẵn như tên doanh nghiệp; mã số doanh nghiệp; số tham chiếu của hồ sơ.
Tại danh sách hồ sơ, người sử dụng có thể nhìn thấy tình trạng xử lý bộ hồ sơ đã đăng ký
Giao diện theo dõi tình trạng Thủ tục thay đổi người đại diện theo pháp luật
Bước 3: Nhận giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp mới
- Thời gian xử lý hồ sơ: Khoảng 3 – 5 ngày làm việc.
Kết quả:
- Hồ sơ hợp lệ: Phòng Đăng ký kinh doanh cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp mới, ghi nhận thông tin người đại diện mới, đồng thời cập nhật trên Cổng thông tin doanh nghiệp quốc gia.
- Hồ sơ chưa hợp lệ: Cơ quan đăng ký kinh doanh sẽ gửi thông báo yêu cầu bổ sung, doanh nghiệp cần sửa đổi và nộp lại trong vòng 3 ngày làm việc.
Với khách hàng sử dụng dịch vụ tại Thành lập công ty giá rẻ, giấy phép kinh doanh bản cứng sẽ được giao tận nhà hoàn toàn miễn phí.
5. Những điều cần làm sau khi làm thủ tục thay đổi người đại diện theo pháp luật
Sau khi hoàn tất thủ tục thay đổi người đại diện theo pháp luật, doanh nghiệp cần thực hiện các việc sau:
- Thông báo với ngân hàng: Để cập nhật thông tin người đại diện mới trên tài khoản doanh nghiệp và đảm bảo quyền giao dịch không bị gián đoạn.
- Cập nhật với cơ quan thuế: Điều chỉnh thông tin trên hệ thống thuế để đảm bảo việc khai thuế, ký tờ khai, báo cáo đúng với pháp luật.
- Thông báo cho đối tác, khách hàng, cơ quan liên quan: Giúp đảm bảo minh bạch, duy trì uy tín và tránh hiểu nhầm trong quá trình giao dịch, ký kết mới.
- Điều chỉnh hợp đồng, văn bản nếu cần: Trường hợp hợp đồng cũ có ghi tên người đại diện cũ, cần làm phụ lục/hợp đồng mới để xác nhận lại bên ký kết.
6. Những điều cần lưu ý khi làm thủ tục thay đổi người đại diện theo pháp luật
- Đảm bảo người đại diện mới có đầy đủ năng lực hành vi dân sự và không thuộc các trường hợp bị cấm theo quy định của pháp luật
- Trường hợp thay đổi người đại diện làm thay đổi điều lệ công ty thì phải cập nhật điều lệ kèm theo
- Nếu có từ hai người đại diện trở lên, điều lệ công ty cần quy định rõ phạm vi quyền hạn của từng người
- Thời gian xử lý hồ sơ thông thường từ 3 – 5 ngày làm việc, cần chuẩn bị kỹ hồ sơ để tránh bị từ chối
7. Các câu hỏi thường gặp
7.1. Thay đổi người đại diện theo pháp luật có cần thay đổi con dấu công ty không?
Không cần đổi nếu con dấu chỉ chứa tên công ty, mã số thuế, không có tên người đại diện.
Phải đổi nếu con dấu có khắc tên người đại diện cũ, để tránh nhầm lẫn và đảm bảo tính pháp lý khi sử dụng dấu sau này.
7.2. Người đại diện theo pháp luật cũ có cần phải có mặt để ký hồ sơ không?
Người đại diện theo pháp luật hiện tại (tại thời điểm nộp hồ sơ) phải trực tiếp ký tên vào bộ hồ sơ thay đổi gửi đến Sở Kế hoạch và Đầu tư. Tức là người đại diện pháp luật cũ sẽ phải ký hồ sơ nếu thủ tục thay đổi vẫn đang được thực hiện dưới tên của họ.
7.3. Thay đổi người đại diện có ảnh hưởng gì đến các hợp đồng hiện tại không?
Các hợp đồng đã ký bởi người đại diện cũ vẫn có giá trị pháp lý và tiếp tục được thực hiện bình thường.
Doanh nghiệp vẫn chịu trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ như đã cam kết.
Việc thay đổi người đại diện theo pháp luật là một thủ tục không quá phức tạp nhưng đòi hỏi sự chính xác, đầy đủ và tuân thủ đúng quy định của pháp luật. Ngoài việc hoàn tất hồ sơ và quy trình tại Sở Kế hoạch và Đầu tư, doanh nghiệp cũng cần lưu ý cập nhật thông tin với ngân hàng, cơ quan thuế, đối tác, cũng như điều chỉnh các văn bản pháp lý nếu cần thiết.
Nếu bạn đang cần hỗ trợ trọn gói trong việc thay đổi người đại diện pháp luật – từ khâu chuẩn bị hồ sơ đến nộp và nhận kết quả, hãy liên hệ Thành lập công ty giá rẻ ngay để được hỗ trợ nhé.