Bán hàng không có hóa đơn đầu vào có bị phạt không?

Giới thiệu

1. Hóa đơn đầu vào là gì?

• Ghi nhận chi phí trong sổ sách kế toán.
• Khấu trừ thuế giá trị gia tăng (GTGT) nếu đáp ứng đủ điều kiện theo quy định tại Luật Thuế GTGT và Luật Quản lý thuế.
• Chứng minh tính hợp pháp của hàng hóa trong các hoạt động mua vào – bán ra.

2. Quy định bán hàng không có hóa đơn đầu vào có hợp pháp không?

• Pháp luật hiện hành không cấm doanh nghiệp hoặc cá nhân bán hàng khi không có hóa đơn đầu vào.
• Tuy nhiên, theo quy định tại Điều 4, Nghị định 70/2025/NĐ-CP (sửa đổi Nghị định 123/2020/NĐ-CP), khi lập hóa đơn bán ra, người bán phải chứng minh được nguồn gốc hợp pháp của hàng hóa, ngay cả khi không có hóa đơn đầu vào.
• Các chứng từ có thể thay thế như: hợp đồng mua bán, biên bản giao nhận, vận đơn, thanh toán qua ngân hàng.
• Trường hợp không chứng minh được nguồn gốc, doanh nghiệp có thể bị xử phạt hành chính do vi phạm quy định về sử dụng hóa đơn hoặc bị nghi ngờ buôn bán hàng lậu, trốn thuế.

3. Khi bán hàng không có hóa đơn đầu vào thì có xuất hóa đơn được không?

• Có thể chứng minh nguồn gốc hợp pháp của hàng hóa, dịch vụ.
• Có đầy đủ các chứng từ như: hợp đồng mua bán, biên bản giao nhận, chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt (đối với hàng hóa chịu thuế GTGT), vận đơn, chứng từ nhập khẩu...

4. Mức xử phạt vì bán hàng không có hóa đơn đầu vào

• Luật hiện hành không quy định cụ thể mức phạt cho việc không có hóa đơn đầu vào.
• Tuy nhiên, nếu không chứng minh được nguồn gốc hợp pháp của hàng hóa, có thể bị xử lý như hành vi trốn thuế hoặc buôn bán hàng hóa không rõ nguồn gốc.
• Theo Điều 5 Nghị định 125/2020/NĐ-CP, quy định trường hợp không lập hóa đơn khi bán hàng, cụ thể:

  Điều 24. Xử phạt hành vi vi phạm quy định về lập hóa đơn khi bán hàng hóa, dịch vụ

  5. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi không lập hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ cho người mua theo quy định, trừ hành vi quy định tại điểm b khoản 2 Điều này.

  6. Biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc lập hóa đơn theo quy định đối với hành vi quy định tại điểm d khoản 4, khoản 5 Điều này khi người mua có yêu cầu.

• Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng theo khoản 5 Điều 24 Nghị định 125/2020/NĐ-CP (được sửa đổi bởi Nghị định 102/2021/NĐ-CP).
• Biện pháp khắc phục: Buộc lập hóa đơn nếu người mua yêu cầu (khoản 6 Điều 24).

5. Mức xử phạt khi bán hàng không xuất hoá đơn điện tử

• Phạt cảnh cáo nếu lập hóa đơn không đúng thời điểm nhưng không gây ảnh hưởng đến nghĩa vụ thuế và có tình tiết giảm nhẹ.
• Phạt từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng nếu lập hóa đơn không đúng thời điểm nhưng chưa ảnh hưởng nghĩa vụ thuế.
• Phạt từ 4.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng nếu lập hóa đơn sai loại, sai thời điểm, không theo thứ tự số, lập trước ngày được phép sử dụng...
• Phạt từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng nếu không lập hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ cho người mua.
• Buộc lập hóa đơn khi người mua yêu cầu (biện pháp khắc phục hậu quả)

6. Trường hợp bán hàng không có hóa đơn đầu vào thì người mua xử lý thế nào?

• Đơn phản ánh, kiến nghị.
• Hợp đồng mua bán hoặc biên nhận hàng hóa, dịch vụ.
• Chứng từ thanh toán.

Kết luận